Nhà văn Ma Văn Kháng bước vào tuổi 90 vừa ra mắt cuốn sách mới có tên gọi Dấu hiệu của tình yêu, tuyển chọn những truyện ngắn mà ông tâm đắc.

 

Nhà văn Ma Văn Kháng

 

Nhà văn Ma Văn Kháng sinh ngày 1/12/1936 tại Hà Nội. Ông là một tên tuổi nổi bật của văn chương Việt Nam nửa sau thế kỷ 20. Các tác phẩm của ông đã chinh phục nhiều thế hệ độc giả và được trích dẫn trong chương trình giảng dạy phổ thông môn Văn.

 

Sự nghiệp sáng tác của nhà văn Ma Văn Kháng có hơn 20 tiểu thuyết, hơn 200 truyện ngắn. Phần lớn tác phẩm Ma Văn Kháng lấy cảm hứng từ sử thi và thế sự. Trong đó, rất nhiều trang văn của ông tập trung khai thác chủ đề về cuộc sống và con người vùng Tây Bắc, nơi ông đã gắn bó trong nhiều năm.

 

Nhiều người từng biết đến nhà văn Ma Văn Kháng qua các tiểu thuyết Một mình một ngựa, Côi cút giữa cảnh đời, Đám cưới không có giấy giá thú, Mùa lá rụng trong vườn, hoặc Đồng bạc trắng hoa xòe, sẽ hiểu thêm phong cách văn chương Ma Văn Kháng qua tập truyện ngắn Dấu hiệu của tình yêu.

 

Tuyển chọn tác phẩm tiêu biểu mà nhà văn Ma Văn Kháng sáng tác trong hai thập kỷ qua, Dấu hiệu của tình yêu gồm 24 truyện ngắn mang góc nhìn riêng của ông trước những biến đổi của đời sống. Phó Giáo sư - Tiến sĩ Đoàn Trọng Huy nhận định: “Ma Văn Kháng có một kho chữ thật phong phú, kho ngôn ngữ của muôn mặt đời thường. Chỉ riêng hai nửa cuộc đời ở hai quê hương sáng tác - miền núi và miền xuôi - hai vùng thẩm mỹ của sáng tạo nghệ thuật, cũng đủ tạo dựng nên những cấu trúc ngôn ngữ văn hóa khác nhau. Để từ đó, nhà văn có thể khai thác vận dụng linh hoạt, tung hoành ngọn bút trên trang viết”.

 

Nhà văn Ma Văn Kháng từng theo học trường Thiếu sinh quân Việt Nam, trường Trung cấp sư phạm tại Khu học xá Nam Ninh (Trung Quốc). Sau khi tốt nghiệp, ông trở thành giáo viên cấp hai, giảng dạy môn Văn học và là hiệu trưởng trường cấp 3 tại Lào Cai. Năm 1964, sau khi tốt nghiệp Đại học sư phạm Hà Nội, ông trở về Lào Cai dạy học và viết truyện ngắn. Ông trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1975. Từ năm 1976, ông chuyển về công tác tại Hà Nội, có nhiều năm làm Tổng biên tập Nhà xuất bản Lao Động. Từ năm 1995, ông đảm nhận vai trò Tổng biên tập tạp chí Văn học nước ngoài cho đến khi nghỉ hưu.

 

Nhà văn Ma Văn Kháng đã được trao tặng Giải thưởng Văn học ASEAN năm 1998, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2012.

 

Tập truyện ngắn Ma Văn Kháng chọn lọc có tên gọi "Dấu hiệu của tình yêu"

 

Truyện ngắn Ma Văn Kháng điêu luyện và tinh tế, khiến giới cầm bút phải nể trọng. Nhà văn Phạm Ngọc Chiểu cho rằng: “Ma Văn Kháng không chỉ giỏi dùng ngôn ngữ trong miêu tả. Ông còn có biệt tài sử dụng ngôn ngữ trong những đoạn viết bứt thoát ra khỏi mạch truyện chính. Có thể gọi đó là những đoạn văn phiêu nói theo ngôn từ của ngành nghệ thuật biểu diễn các ca khúc. Tôi gọi đó là những lãng du văn chương của nghệ thuật viết truyện mang thương hiệu Ma Văn Kháng. Đấy là những đoạn văn dài ngắn khác nhau, có khi chỉ một hai câu, lại có lúc là cả đoạn viết dài nhiều chữ nghĩa. Có điều, dù dài hay ngắn thì những đoạn văn phiêu hay lãng du văn chương ấy đều mang lại cho người đọc những ý tưởng mới, thú vị bên ý tưởng của mạch truyện chính”.
 

Trong Dấu hiệu của tình yêu, nhà văn Ma Văn Kháng bày tỏ nhiều sự quan sát và thấu hiểu. Thông qua nhân vật, ông băn khoăn: “Chẳng lẽ cái đẹp cần được nâng niu trân trọng lại nhận phải sự chà đạp phũ phàng. Chẳng lẽ cái cuộc đời này lại ẩn chứa nhiều tai họa đến thế, lại thiếu hẳn sự bảo trợ an toàn đến thế”. Nhưng trên hết, sau những băn khoăn, vẫn ngời lên ánh sáng của tình người, tình đời thấm đẫm trong trang sách, như chính tên gọi ông đặt cho tác phẩm.

 

PHẠM TUẤN/ BÁO NÔNG NGHIỆP VÀ MÔI TRƯỜNG